Aşk Denizi

|

Aşkta meydana gelen

şaşılacak durumlardan birisi de sevenin sevgilisine boyun eğmesidir. Âşık,

kendi şahsiyetini, karakterini sevdiğinin karakterine zorla bağlar. Nice

hırçın, söz anlamaz, dik kafalı, inatçı, gururlu, huysuz kimseler aşk

rüzgarlarını içlerine çeker çekmez aşk denizine daldılar, içinde dolaştılar.

Bükülmez huylan yumuşadı, zorlukları kolaylaştı; keskin bıçaklan köreldi;

kibirleri alçakgönüllülüğe dönüştü. Bu konuda bir şiir yazdım (Mütekârib):

"Kavuşmak bize

nasip olacak mı?

Kılıç kılıcın kölesi

oldu; esir ceylan aslan kesildi."

Zamanın değişkenliği

son bulacak mı?

 Gene şöyle dedim (Tavîl):

"Usta bir ayar

memurunun elinde, düşük ayarlı paranın değerini kaybetmesi gibi,

Beni ayıplasan da,

senin için kendimi harab etsem ne önemi var.

Senin aşkın uğruna

kendimi ölüme atmam benim için bir zevktir.

Kendi ölümünden bile

zevk duyabilen bir adamın durumu ne tuhaftır değil mi?"

…

Kimi zaman sevgili,

yakınmalardan, şikâyetlerden nefret eder, aşktan söz edildiğini duydukça

öfkelenir. O zaman aşkı üzüntüsünü saklar, umutsuzluğunu ve sıkıntısını içinde,

en derin yerinde gizli tutar. Sevgili haksız suçlamalarla aşığını bunaltır, ona

göz açtırmaz. Âşık ise, bütün kusur ve kabahatlerinden özür diler; suçunu

itiraf eder. Oysa masumdur, suçsuzdur; bütün yaptığı sevgilisinin istediği

gibi olmak ve ona karşı gelmemek içindir. Ben böyle birini tanıyorum:

Sevgilisi durmadan işlemediği suç ve günahlarla onu suçlayıp duruyordu; onu

sitemlere boğuyordu; ona karşı duyduğu öfkeyi yüzüne karşı hissettiriyordu.

Oysa aşığı tertemizdi. Arkadaşlarından birinin isteği üzerine, bunun tam aynısı

olmayan fakat buna yakın bir konu hakkında bir şiir yazdım. Birkaç dizesini

aşağıya yazıyorum (Tavil):

"Sevimli bir

yüzle karşılıyordun beni; sana yaklaştıkta daha net görüyordum yüzündeki

sevinci, senden uzaklaştıkça yüzün değişiyor, öfkeli bir şekil alıyordu.

Böyle basit bir

kızgınlığa darılmam, karakterim böyledir benim; gerçi ağarmaya yüz tutan saç

yavaş yavaş değerden düşer.

Ama kimi zaman olur,

insan kendi kendine bile kızabilir; yüzü kimi zaman benler, kimi zaman sinekler

güzelleştirir.

Fakat bunlar yüzde

az olduğu zaman yüz güzeldir; çok olursa yüzü çirkinleştirir; aşırılık herşeyde

bir kusurdur."

 Gene aynı şiirden:

"Gel imdadına yetiş, çünkü onun o kadar

çok derdi var ki kağıt, mürekkeb ve yazı onun için ağlamakta!"

Biri kalkıp da, bir

aşık için, sevgilisinin kendisine çektirdiği küçültücü işkencelere sabretmesi

bir aşağılıktır demesin. Bu büyük bir yanlışlık olur. Hepimiz biliriz ki,

sevgili aşığının ne dengi ne de benzeridir; dolayısıyla ona karşı misillemede

bulunmaz ve eziyetine katlanır. Sevgilisinin küfürleri, sövüp saymaları,

aşığına karşı yaptığı kabalıkları kesinlikle onur kırıcı değildir; çağlar

boyunca, kuşaklarca bir hakaret sayılmamıştır asla. Ayrıca bu konu gerek

halifelerin meclislerinde, gerek büyüklerin meclislerinde geçmez; böyle aşın

bir hoşgörülülük ve sabır küçültücü, böyle bir boyun eğme değer düşürücü olsun,

yok öyle birşey. Kimi zaman bir adamın, üzerinde mutlak efendilik hakkı

kurduğu, kölelerinden birine tutulduğunu görürüz. O zaman ona zor kullanmasına

hiçbir şey engel olamaz. Peki nasıl olur da onun hakkında zor kullanılabilir?

Hayır! Sövüp saymaların gerçekten insanı öfkelendirmesi için başka birşey

gerek. Bu ancak nefeslerini sayılı kullanan, sözlerine büyük bir değer vermek

için iki ölçüp bir biçerek, gayet ölçülü konuşan yüksek düzeyde insanlar

arasında olabilir; çünkü onların ağızlarından boş söz çıkmaz ve olur olmaz

yerde lüzumsuzca konuşmazlar. Oysa sevgili hem sağlam bir kargı, hem de

dayanıksız bir kamış gibidir. Durumuna göre, hiç anlamsız yere, bazen çok soğuk

bazen çok sıcak davranır. Bu konu ile ilgili olarak aşağıdaki dizeleri yazdım

(Kamil):

"Aşkta

aşağılanmak hiç de kusur değildir; en kibirli insan dahi aşkta boyun eğer. Beni

aşağılanmış bir halde görürseniz şaşmayın; benden önce Mustansır’da aynı

durumda kalmıştı. Sevgili sevenin ne dengi ne benzeridir; öyleyse bu durumda

sabretmek hiç de aşağılanmak değildir.

Bir elma yere düştü;

düşüşü seni üzdü; onu kesip yerken büyük bir zafer kazandığını iddia eder misin

?"

(İbn-i Hazm, G.G)

Benzer Yazılar